Kaligrafi

Kaligrafi Sanatı

Kelimenin kökeni Yunanca kallos ‘güzel’ ve graphos ‘yazı’ kelimeleridir. Süsleyerek yazı yazma sanatıdır. Çin başta olmak üzere Doğu Asya, Batı toplumlarına ait tarihleri çok eskiye dayanan birçok kaligrafi yazı örneği bulunur. İslam uygarlıklarında kaligrafi ‘hat sanatı’- yabancı bir terim olan kaligrafi anlamını tam olarak karşılamıyor olsa da- adını alır.

Kaligraf; Latin harflerini her türlü uç yapısına sahip kalem ve diğer kaligrafi malzemelerini kullanarak, harflerin anatomilerini bozmadan anlaşılır ve okunur bir biçimde, belli estetik ve tasarım kurallarına göre düzenleyerek, kâğıt ya da ideografik benzeri malzeme üstüne kalem ya da fırçayla güzel ve zarif yazı yazma bilgi ve becerisine sahip bireydir.

Kaligrafi Latin harfleri kullanarak güzel yazı yazma sanatıdır. Hat Sanatı’na göre öğrenmesi daha kolay olmakla beraber iyi bir kaligrafi ustası olmak uzun zaman alabilir. Kaligrafi de amaç değişik motifler kullanarak yazıyı olduğundan farklı bir kimliğe büründürerek kaligrafi kurallarına uygun olarak el ile güzel yazmaktır. Genellikle dik ve yatay çizgilerden oluşan Latin harflerini simetrik bir şekilde kâğıda dökmek kaligrafinin en temel unsurlarından birisidir.

 Ziya Paşa’nın güzel bir sözü vardır “Ainesi iştir kişinin lafa bakılmaz / Görünür şahsın rütbe-i aklı eserinde” sözünden yola çıkarak kaligrafi konusunda kendisini aşmış İyi bir kaligrafi hocasından alacağınız eğitimle, az bir zaman ve az bir kaynak ayırarak her kesimden insanın, biraz yetenekli, sabırlı, azimli olmak koşuluyla rahatlıkla öğrenebileceği bir sanat dalıdır.    Ülkemizde genellikle ‘hat sanatı’ ve ‘kaligrafi’ aynı çerçevede anılıyor olsa da aslında farklı konulardır. Temelde her ikisini de güzel yazı yazma sanatı olarak adlandırabiliriz. Fakat Hat Sanatı deyince akla ilk gelen şey; Arapça harflerle yazılan dini içerikli yazılardır. Osmanlı kültüründe dini motiflerin ön planda olması sebebiyle Allah ve Peygamber sevgisini göstermek amacıyla ‘Hattatlar’ bu sanatı kullanarak günümüze kadar ulaşan pek çok eser bırakmışlardır. Hat sanatı kaligrafiye göre çok daha fazla emek ve uğraş isteyen bir sanat dalıdır Usta-Çırak ilişkisi ile bir sonraki nesillere aktarılan hat sanatı bugün için çok fazla yaygın olmamakla beraber hale bu sanatı devam ettirmeye çalışan ustalar bulunmaktadır.